Ջերմոցային գազերը, օրինակ՝ ածխաթթու գազը և մեթանը, ջերմությունը կուտակում են, որովհետև նրանք թույլ են տալիս, որ արևի ճառագայթները ներթափանցեն մթնոլորտ, բայց չեն թողում որ առաջացող ջերմությունը լքի մթնոլորտը։ Այս գազերի քանակը մթնոլորտում պայմանավորում է երկրագնդի միջին ջերմաստիճանը։ Ի տարբերություն նախկին 13°C-ի՝ այժմ մոլորակի վրա միջին ջերմաստիճանը 14°C է․ պատճառը հանածո վառելիքների ակտիվ օգտագործումն է։ Երկրագնդի միջին ջերմաստիճանի բարձրացումը ջերմոցային գազերի պատճառով կոչվում է գլոբալ տաքացում։
150 տարի առաջ մարդիկ շատ ջերմոցային գազեր չէին ստեղծում։ Երբ երկրի վրա մարդկանց թիվն աճեց, սկսեցինք հատել անտառներ, որպեսզի կառուցեինք քաղաքներ և ֆերմաներ։ Աշխարհը փոխվեց նաև գիտական և տեխնոլոգիական առաջընթացի արդյունքում։ Այս գյուտերը և տեխնոլոգիաները մեծ քանակությամբ էներգիա են սպառում, իսկ ներկայիս էներգիայի մեծ մասը ստացվում է հանածո վառելիքներից՝ ածխից, բնական գազից և նավթից։

Հանածո վառելիքները ստացվում են հողից և ջրային բույսերից ու կենդանիներից, որոնք ապրել են միլիոնավոր տարիներ առաջ։ Այն վառելիքը, որը մենք օգտագործում ենք մեքենաներում, կենդանի օրգանիզմների մաս է կազմել։ Բայց ինչպե՞ս է ածխածինը կուտակվել հանածոներում։ 500 միլիոն տարի առաջ ամբողջ ածխածինը, որը ապագայում պիտի վերածվեր բույսերի ու կենդանիների, գտնվում էր օդում (ածխաթթու գազի տեսքով), ինչի պատճառով երկրագնդի վրա միջին ջերմաստիճանը 30-40°C էր։ Երբ բույսերը էվոլուցիա ապրեցին, նրանք սկսեցին իրենց տերևներն ու ցողունը պատրաստելու համար մթնոլորտից ածխաթթու գազ վերցնել։ Ածխածինը հայտնվեց նաև կենդանիների օրգանիզմում՝ բույսեր ուտելու միջոցով։ Ժամանակի ընթացքում այս բույսերն ու կենդանիները մահացան, իսկ նրանց ներսում գտնվող ածխածինը անցավ հողի տակ, որտեղ ջերմաստիճանի և ճնշման պայմաններում վերածվեց հանածոյի։ Հանածո վառելիքներ այրելով՝ մենք հողում պարփակված ածխածինը նորից ետ ենք վերադարձնում մթնոլորտ։

Պերմակուլտուրայի ամբողջական համակարգեր նախագծելիս կարևոր է ուշադրություն դարձնել այն կլիմային, որում դու ապրում ես։ Երբ գիտես, թե մոլորակի որ մասում ես, կարող ես ստեղծել նախագիծ, որը համապատասխան կլինի քո բնակավայրի պայմաններին։ Կլիման եղանակի երկարաժամկետ օրինաչափությունն է որոշակի տեղամասում և ստացվում է մի քանի շարունակական տարիների եղանակային պայմանների միջինացման արդյունքում։ Կլիման հիմնականում դասակարգվում է հիմնվելով ջերմաստիճանի և տեղումների վրա։ Կյոպպենի կլիմաների դասակարգումն ամենատարածված մոդելն է, որը կլիման բաժանում է 5 հիմնական կլիմայական խմբերի՝ A (արևադարձային), B (չոր), C (չափավոր), D (մայրցամաքային), E (բևեռային)։

Հայաստանում կլիման տատանվում է Արարատյան դաշտավայրի ստորին հատվածներում տիրող սառը անապատային կլիմայից մինչև բևեռային կլիման` լեռնագագաթներին։ Նայելով ներքոբերյալ քարտեզին՝ կարող ես պարզել, թե ինչ կլիմայական գոտում է քո բնակավայրը։

Միկրոկլիման փոքր տարածքին հատուկ կլիման է, օրինակ՝ ծառի տակ, տանիքին, մեծ քարի դեպի հարավ ուղվախ կողմի կողքին և այլն։ Այս փոքր տարածքների կլիման կարող է զգալիորեն տարբերվել այն ընդգրկող ավելի մեծ շրջանների կլիմայից։ Օրինակ՝ եթե դու ապրում ես Երևանում՝ ցրտադիմացկունության գոտի 6-ում, և ցանկանում ես նուռ աճեցնել դեպի հարավ նայող պատի մոտ, այն հավանաբար կգոյատևի նույնիսկ այն դեպքում երբ նրանք աճում են 7-10 գոտիներում։ Պատճառն այն է, որ ձմռանը օրվա ընթացքում պատը արևից ջերմություն կկուտակի և գիշերները դանդաղ կանջատի այդ ջերմությունը։ Արդյունքում պատի կողքը և ծառի շուրջ այդ փոքր տարածքի միկրոկլիմայի նվազագույն ջերմաստիճանը կդարձնի 7-րդ ցրտադիմացկունության գոտուն համարժեք։

Միկրոկլիմայի վրա ազդող հիմնական գործոններն են․

• արևի հասանելիությունը
• քամին
• հողի տեսակը
• օդի և հողի խոնավությունը
• շրջապատող բույսերի և շինությունների ազդեցությունը՝ թունավոր նյութերի արտանետումներ, ջերմության ճառագայթում և այլն։

Ինչպես տեսանյութից հասկացար, Մարիշան մեծ ուշադրություն է դարձնում իր տարածքի սեկտորներին։ Կարևոր է ստեղծել սեկտորների քարտեզ։ Պերմակուլտուրային տարածքում սեկտորները էներգիայի հոսանքներ են, որոնք մենք կարող ենք հավաքել կամ պատնեշել։ Սեկտորների օրինակներ են արևի, քամու, ջրի, վայրի բնության, տեսարանի և աղմուկի ուղղություններն ու ազդեցությունները նախագծվող տարածքի վրա։
Հնդկաստանի Դեքքան սարահարթում գտնվող Արանյա ֆերման անապատային կլիմայական գոտու հողերում նախագծված պերմակուլտուրայի հիանալի օրինակ է։ Ֆերման կառուցվել է
1990-ականներին Նարսաննա և Պադմե Կոպուլաների կողմից։ Նրանք սկսեցին նախագիծը սեկտորների քարտեզից, որի վրա պատկերված էին ջրի, քամու և կրակի ուղղությունները․ այս երեքը անապատային կլիմայի առանցքային սեկտորներն են։

Քո սեկտորների քարտեզում ներառիր․

1. Ամռան և ձմռան կեսին արևի սեկտորը՝ արևի ծագելու և մայր մտնելու վայրերը տարբեր եղանակներին
2. Գերակշռող քամու ուղղությունը՝ քամու՝ պերմակուլտուրային տարածք մուտքը
3. Ջրհեղեղների կամ սառնամանիքների հակված տարածքները
4. Հրդեհների վտանգ ունեցող տարածքները
5. Տարածքից լավ և վատ տեսարանների ուղղությունները
6. Այլ գործոններն ու դրանց մուտքի ուղղությունները, օրինակ՝ աղտոտում, անցորդներ, աղմուկ, վառ լույսեր, հոտեր և այլն
7. Հարևանները և հնարավոր խնդիրները, որոնք ծագում են իրենց տարածքի
8. Անձրևաջրի հավաքման հնարավորությունները՝ տանիքների մակերեսներ

Անհարժեշտ ինֆորմացիան հավաքելը գուցե ամբողջական տարի պահանջի։ Օգտակար է նաև ինֆորմացիա հավաքելը տեղացիներից կամ տարածքի հաճախակի այցելուներից։ Այս ինֆորմացիան կօգնի քեզ որոշել առկա միկրոկլիմաները և կառավարել առկա էներգիայի հոսանքները։

Այցելելով դպրոցիդ տեղանքը տարբեր եղանակների ժամանակ՝ նաև փորձիր հասկանալ․

• Ուժեղ անձրևներ - Որտե՞ղ է ջուրը հավաքված, ինչպե՞ս է թեքությամբ ներքև հոսում, անձրևաջրի հավաքման ավազանը սարքի՞ն է, ջուրը որտե՞ղ է կուտակվում (սա կարող է հողի խտացման նշան լինել), հողի վրայով հոսող ջուրը շագանակագույն գունավորվում ունի՞ (էռոզիայի նշան)։
• Ուժեղ քամիներ - Որո՞նք են շատ քամիներ ունեցող տարածքները, որո՞նք են ամենալավ պաշտպանված հատվածները։ Եթե տարածքի շուրջ դրոշակներ տեղադրես, կկարողանաս հասկանալ քամու փչելու օրինաչափությունները։